Эхлэл        Байгаль орчин        Боловсрол        Гэмт хэрэг        Гэр бүл        Нийслэл        Орон нутаг        Хөдөө аж ахуй         Хууль, эрхзүй        Шашин        Эрүүл мэнд
Image
ҮХ-ИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ & Г.ЗАНДАНШАТАР
Image
БОАЖЯ: 3050 гэр хорооллын 00-ыг шинэчлэн барьж байна
Image
Улсын хэмжээнд 10 мянга гаруй ээж Алдарт эхийн одонгоо гардаж авлаа
Image
ХӨРӨНГИЙН АРИЛЖАА — 2023-25 ОНЫ ХЭТИЙН ТӨЛӨВ ЯМАР БАЙНА ВЭ?
Image
ХӨРӨНГИЙН АРИЛЖАА — 2023-25 ОНЫ ХЭТИЙН ТӨЛӨВ ЯМАР БАЙНА ВЭ
Image
Тогтолцоог дэмжих хэдий ч тоо хэд байх вэ?
Image
ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ЭРГЭН ТОЙРОНД...
Image
Хүний тухай хуульчлал буюу Үндсэн хуулийн жендэр
Image
Т.ДОРЖХАНД: УИХ-ЫН ГИШҮҮДИЙН ТООГ НЭМЭХГҮЙ БОЛ АВИЛГА,“ХУЛГАЙ” АРИЛАХГҮЙ
Image
ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ: ТООНООСОО ӨМНӨ ТОГТОЛЦОО, ЗАРЧМАА ЯРЬЯ
Image
ЕРӨНХИЙЛӨГЧ АСАН Х.БАТТУЛГЫН САНААРХАЛ ХИЙГЭЭД БАЯНХОНГОРЫН ТООЧИГЛОЛ
Image
Газрын дарга нарт чинь "Ш" ажиллагаанууд үйлчлэхгүй байна Ерөнхий сайд аа!
Image
ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛГЫН ХЭРЭГЖИЛТИЙН ҮНДЭСНИЙ САЙН ДУРЫН ХОЁРДУГААР ИЛТГЭЛТИЙН ТӨСЛИЙГ ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭВ
Image
Парламент ирэх долоо хоногт ямар асуудал хэлэлцэх вэ?
Image
C.Чинзориг: 2024 оноос “Шүд” төсөл хэрэгжүүлнэ
Image
ЗАВХАН: О.Төгөлдөр: Ганц хормын уур бухимдлаа "уучлаарай" гэдэг үгээр сольё
Image
ӨМНӨГОВЬ: Энэ онд эцэг, эхчүүдэд чиглэсэн нөлөөллийн ажлуудыг түлхүү хийнэ
Image
ӨМНӨГОВЬ: Аймгийн хэмжээнд мал төллөлт 3.09 хувьтай байна
Image
Их Британийн хаан III Чарльзын Францад хийх айлчлал хойшилжээ
Image
У.Хүрэлсүх: Уул уурхайн зориулалтаар газрын доорх ус ашиглахыг хязгаарлах шаардлагатай
Image
ХҮҮХДҮҮДЭЭС харамласан 4 ТЭРБУМААР Ч.ХҮРЭЛБААТАР сайдын яаманд ЗАСВАР ХИЙЖ БАЙНА
Image
АНУ, Канад орогнол хүсэгч иргэдийн асуудлаарх гэрээ байгуулав
Image
БНХАУ гадаадын компаниудад шахалт үзүүлэхээ зогсоохыг АНУ-д уриалжээ
Image
НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх 17 дугаар бага хурлыг зохион байгуулах бэлтгэлийг хангаж байгааг онцолжээ
Image
УИХ-ын гишүүн асан Д.Ганхуяг: Улс төрийн намууд нь Монгол Улсын засаглалын хямралын гол шалтгаан болжээ
Image
УИХ-ын даргад 3 гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг хүргүүлжээ
Image
Дэлхий даяар 4 хүн тутмын 1 нь баталгаатай ундны усаар хангагдаж чадахгүй байна
Image
"Уул уурхай хөрс, усыг хамгийн их бохирдуулж байна"
Image
Ж.ЧИНБҮРЭН: ЭРТ ИЛРҮҮЛЭГ ХЭЧНЭЭН ХҮНИЙГ ҮХЛЭЭС АВАРЧ ЧАДАВ ГЭДЭГ ЧУХАЛ
Image
ДАРХАН-УУЛ: Соёлын биет бус өвийг өвлүүлэх, түгээн дэлгэрүүлэх сургалт эхэллээ
Image
13-ын А” маягтыг цахим болгохоор ярилцаж байна гэв
Image
ДОРНОД: Дашбалбар, Баян-Уул сумдад нойтон цас их орсноос гамшгийн түвшинд хүрчээ
Image
ОХУ “Сибирийн хүч-2” хоолойгоор Хятад руу хий нийлүүлэх гэрээг энэ онд багтаан байгуулна гэж найдаж байна
Image
“Мөсөн өргөө”-нөөс мөрөөдөл биелэв
Image
Орхон аймагт спортын сургалтын төлбөр сард дунджаар 50 мянган төгрөг байдаг
Image
Алтны үнэ өсжээ
Image
Д.Ганбат: Төрд НУУЦ АМРАГУУД том албан тушаал хашиж байгаа. Эдгээр хүмүүсийг яах юм
Image
Голын сав газрын татмыг нарийвчлан судалжээ
Image
Английн банк бодлогын хүүгээ 25 суурь нэгжээр өсгөжээ
Image
“3D” принтерээр “хэвлэсэн” анхны пуужин тойрог замд орж чадаагүй байна
Image
БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Япон, АНУ-тай аюулгүй байдлын хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлэхээ амлалаа
Image
"Хүнсний хувьсгал"-ын хүрээнд хүнс, хөдөө аж ахуйн тоног төхөөрөмжийг гаалийн татвараас чөлөөлөв
Image
Эзэнгүй муур, нохойг тоолно
Image
Т.Аюурсайхан: Миний хувьд нүүрсний хулгайн хэрэгт ямар ч холбоогүй. Прокурорын дүгнэлттэй санал нийлэхгүй учраас гомдол гаргаж байгаа
Image
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ үе, шинэ мянганы залуучуудын гүүр нь байх болно
Image
Цар тахлаас болж дүүжин тээвэр нь орж ирээгүй агаарын тээврийг ирэх онд ашиглалтад оруулна гэв
Image
“НҮҮРСНИЙ ХУЛГАЙ“-д холбогдсон Ш.Раднаасэд охиноо БЗС-гийн 165.8 мянган долларын зээлээр АНУ-д сургажээ
Image
УИХ-ын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хорооны даргаар Ц.Мөнх-Оргилыг сонголоо
Image
Д.Сарангэрэлийг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны бүрэлдэхүүнд оруулав
Image
ХНХ-ын сайд Т.Аюурсайханыг чөлөөлсөн захирамжийг УИХ-д танилцуулж, чөлөөллөө
Image
Эрчим хүчний хөрөнгө оруулалт 4 дахин нэмэгдсэн
Image
Монголоо сонгоё
Image
Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд шинэ чиглэл нэмэгдлээ
Image
Ц.Мөнх-Оргил Токиод "Азийн ирээдүй" форумд оролцож байна
Image
МУБИС-ийн захирал Д.Мөнхжаргал оюутнуудынхаа амьдралаар тоглолоо
Image
Жүжигчин О.Дөлгөөн хагас нүцгэн зургаа дэлгэлээ
Image
“ХАТАН ЯТГЫН ЭГШИГЛЭН ТАСРАШГҮЙ” ХАНДИВЫН ТОГЛОЛТ БОЛНО
Image
Үндсэн хуулийн цэцийн бүрэлдэхүүн хэнд таалагдах ёстой вэ
Image
Цөлжилттэй тэмцэх ба тогтвортой байдлыг эрэлхийлэхээр чуулж байна
Image
Булган, Төв, Хэнтий аймгууд түймэртэй байна
Image
Автозамын тэмдэглэгээг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна
Image
Гэмтлийн эмнэлгийн гаднах нисдэг тэрэгний зогсоол бэлэн болжээ
Image
С.Содонгоо: Би эмээдээ 150 наслуулдаг тариа зохион бүтээж өгнө
Image
С.Гантогоо Солонгос улс руу буцлаа
Image
Т.Бархүүгийн хоёр охин аавыгаа ингэж дэмжижээ
Image
АРХАНГАЙ АЙМГИЙНХАН АСАШЁОРЮҮ Д.ДАГВАДОРЖООР НУТГАА УХУУЛАХГҮЙ
Image
Э.Энхмөнх: Бокс, жудо шиг медаль авахад нь төрөөс дэмжээд өгдөг бол зүгээр
Image
Солонгос улсын засгийн газраас ард иргэдээ секс ихээр хийхийг уриалжээ
Image
Өнөөдөр зургаан хөвгүүн одтой, шарагчин туулай өдөр.
Image
“Real estate 2017” форум өнөөдөр болно
Image
Эмч Б.Энхзаяа: Харшил нь удамшдаг өвчин
Image
Бид хэрхэн ажилладаг вэ? - Банкны салбарын хамт олон
Image
НӨАТ-ын баримт бүртгүүлэхэд өөрчлөлт орлоо
Image
ХАЛУУН ТОГООНД ЧАНАГДАЖ БАЙСАН ХАВЧ АМЬД ҮЛДЭХИЙН ТУЛД МӨЧӨӨ ӨӨРӨӨ ТАСДЖЭЭ
Image
Монголд хамгийн өндөр цалинтай хүмүүс ПРОГРАММ хангамжийн мэргэжилтэн
Image
Ц.Батням: “Ээж намайг тэнгэрээс харж байгаа
Image
Ю.Болдбаатар: Монголчууд Юан улсын үед шаазан урлагийн хөгжилд шинэ технологийг бий болгосон
Image
Өнөөдөр болох үйл явдал
Image
Бурхан багшийн их дүйчин өдөр “Сэтгэл ариусахуй”-н зам мөр юм
Image
Халхын атаман д.хишигжаргал: Х.Баттулга аа, би чамайг мэдий шүү. Уяаны нохдоороо намайг барьж ноцуулна гэвэл барахгүй шүү... Хэлсий шүү.... Дамбын хишигээ жэнко баттулгын талаар цочирдом мэдэгдэл хийж шуугиан тарилаа
Image
Японы Элчин сайд болон Ерөнхий консул нутаг буцав
Image
Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар 22 асуудал хэлэлцэнэ
Image
С.Ганбаатар: Амлалтдаа хүрэхгүй бол үхдэл болно
Image
Аадар бороотой, 26-28 хэм дулаан байна
Image
"Оюу толгой" компанийн 2019 оны тайлангаас онцлох 15 баримт
Image
Унадаг дугуй унах нь эрүүл мэндэд дараах ач тустай
Image
Орос хүнсний импортоо 3 дахин бууруулжээ
Image
Түр хугацаанд цахилгаан хязгаарлана
Image
УИХ эмэгтэй дэд даргатай боллоо
Image
КОЛУМБИЙН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН СОНГУУЛЬД ИВАН ДУКЕ ЯЛАЛТ БАЙГУУЛЖЭЭ
Image
СЭЛЭНГЭ: Уламжлалт цайны ач тусыг түгээн дэлгэрүүлж байна
Image
Л.Оюун-Эрдэнэ: Монгол Улс үнийн чөлөөлөлтийг ярихаас өөр гарцгүй болсон
Image
БАЙНГЫН ХОРОО: ҮНДСЭН ХУУЛЬД ОРУУЛАХ НЭМЭЛТ ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТӨСЛИЙГ ХЭЛЭЛЦЭНЭ
Image
Бага ангийн сурагчдын амралт ирэх долоо хоногт эхэлнэ
Image
Орон нутгийн үйлдвэрлэгчид уул уурхайн компаниудад бүтээгдэхүүнээ нийлүүлнэ
Image
Жирэмсэн үед ямар хоол хүнс идэж болохгүй вэ?
Image
ӨНӨӨДӨР: ЭРДЭНЭТ ҮЙЛДВЭРИЙН 49 ХУВИЙН МАРГААНЫ ТАЛААР МЭДЭЭЛЭЛ ХИЙНЭ
Image
Олимпийн хошой аварга Кохэй Учимура зодог тайллаа
Image
“ЛАЛЫН УЛС” ТЕРРОРИСТ БҮЛЭГ ХАЛДЛАГА ҮЙЛДЭЖ ОЛОН ХҮНИЙ АМИНД ХҮРЧЭЭ
Image
Баян-Өлгий аймагт гүүр нурсан учир зорчих хөдөлгөөнийг түр зогсоожээ
Image
Монгол малын мах хоол биш хор болчихжээ
Image
ЖДҮ эрхлэгчид ДНБ-ий 17.8 хувь, экспортын бүтээгдэхүүний 2.4 хувийг үйлдвэрлэж байна
Image
Монгол “цуйван” Японд …
Image
МОНГОЛЫН БАГ 2 ХҮРЭЛ МЕДАЛЬ ХҮРТЭЭД БАЙНА
Image
"Ту-154"-ийн ослоор амиа алдсан 2 хүний цогцсыг оллоо
Image
ХОТЫН ЗӨВЛӨЛ ГАР БУУНЫ ХУДАЛДААГ ХОРИГЛОХЫГ ЗАСГИЙН ГАЗРААС ХҮСЧЭЭ
Image
Их Британид “омикрон” хувилбарын тохиолдол оны эцэс гэхэд 1 саяд хүрч болзошгүй
Image
ҮНДЭСНИЙ ТОМООХОН АЖ АХУЙН НЭГЖҮҮД “БАЙГУУЛЛАГЫН ЦЭЦЭРЛЭГ” САНААЧИЛГАД НЭГДЭН АЖИЛЛАХААР БОЛЛОО
Image
АМИНИШИКИ ЗОДОГ ТАЙЛАХААР БОЛЖЭЭ
Image
УДЭТ ЖҮЖГИЙН ЗОХИОЛЫН УРАЛДААН ЗАРЛАЛАА
Image
Image

Хүний тухай хуульчлал буюу Үндсэн хуулийн жендэр

Хүн амын тооллого дахь хүйс ба сонгуулийн өмнөх хүйс гэх ойлголт байна. Эрэгтэй, эмэгтэйн тухайд л юм. Жэндэр гэхээр энэ нь хүч чадлаар барагтай эмэгтэйчүүдийг лифтээр парламентад зөөх гэж байгаа мэтээр эрэгтэй улстөрчид тохуурхангуй харсаар өнөөдрийг хүрсэн билээ. Яалаа гэж дээ? Монгол Улсын сонгууль өгөх насны нийт иргэдийн 55 хувь, сонгуульд саналаа өгөгчдийн 66-аас дээш хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байгаа боловч манай УИХ-ын гишүүдийн 17 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байна. УИХ хэрэв төрийн эрх барих төлөөллийн төв байгууллага мөн л юм бол тэнд эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл хүн амд эзэлж буй жинтэйгээ давхцаж гэмээнэ зөв болно. 2020 оны сонгуулийн дүн гарахад 2016-2020 оны УИХ дахь 13 эмэгтэйн “амжилт” тоо ёсоор давтагдсан нь сонин давхцал болсон. Ингээд манай парламентын 17.1 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлдэг “уламжлал” тогтсон юм. УИХ 13 эмэгтэй гишүүнтэй байгаа нь Азийн бүсийн дундажаас 4.1 хувиар, дэлхийн дундажаас 9.3 хувиар доогуур дүн бөгөөд бид энэ үзүүлэлтээрээ дэлхийн 193 улс орноос 129 дүгээрт л жагсаж байна. Харин 2024 оны сонгуулиас монгол эмэгтэйчүүдэд улс төрийн сонгуульд хүйсийн төлөөллөө шударга харьцаатай дэвшүүлэх, УИХ-д илүү олон эмэгтэй сонгогдох боломж анх удаа гарч байна. Яг одоо УИХ-аар хэлэлцэж буй Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн хүрээнд, эрх баригч МАН-аас гадна АН, ХҮН сонгуульд нам, эвслээс нэр дэвшигчдийн хүйсийн харьцаа 50:50 байх заалтыг дэмжин улс төрийн дэмжлэг үзүүлж байгаа үйл явц өрнөж буй өдрүүдэд эл нийтлэл бичигдэж байгаа учраас ийм итгэл төрж байна. Харин энэ хүртэл эмэгтэйчүүдийн квот гэдэг үг “жэндэрийн асуудал” болж байлаа. Угтаа жэндэрийн асуудал гэдэг нь аль нэг хүйсийн ч бус, эрэгтэй, эмэгтэй хүйсээс үл хамааран хүйс бүр тэгш байх хүний эрхийн зарчим билээ. Нам, эвслээс УИХ-д нэр дэвшигчдийн 20-иос доошгүй хувь эмэгтэй байхыг 2019 онд хуульчилсан бөгөөд “20 хувиас доошгүй байх” гэдэг квотын түүх Монголын хууль тогтоомжид 2005 онд анх удаа эхлэхдээ 30 хувь байв, гэвч УИХ-ын сонгуульд ганц удаа ч хэрэглэлгүй 2007 онд цуцлагдсан. УИХ-ын 2008 оны сонгуульд гуравхан эмэгтэй сонгогдож, 1992 оны үзүүлэлт рүү буцсан юм. Тэр үед эрчүүдийн парламент ёстой “ичсэндээ” л эмэгтэйчүүдийн квотыг 2011 онд дахин гаргаж ирэхдээ “20 хувиас доошгүй байх” заалтыг дэмжиж, нам эсвлүүд УИХ-ын 2012 оны сонгуульд нэр дэвшигчдийнхээ жагсаалтад 20 хувийн квотоор эмэгтэйчүүдийг өрсөлдүүлснээр анх удаа 11 эмэгтэй хууль тогтоох байгууллагын босгоор алхаж байв. 2015 онд эмэгтэй дэвшигчдийн квотод нэг алхам урагшлаад нэг алхам хойшилсон тохуутай явдал тохиолдсон нь “30 хувиас доошгүй” гэж хуульд нэгэнтээ зааж үзээд ердөө таван сарын дараа шалавхан авчихсан. Ингээд 2020 оны сонгуулиар 20 хувь эргэн ирж, үүнийг дээд хязгаар мэт хэрэглэж, УИХ-ын сүүлийн хоёр сонгуулиар 13 эмэгтэй гишүүнтэй хоёр парламент бүрдсэн түүхтэй. Доктор Э.Гэрэлт-Одын хэлснээр, сонгуулийн мажоритар, пропорциональ тогтолцоо тус бүрд давуу, сул талууд байдаг ч УИХ-ын 2012 оны сонгуулийг явуулсан холимог тогтолцоо руу явах нь эмэгтэйчүүдэд хамгийн зөв хувилбар болж байна. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөд тусгасан мажоритар, пропорциональ сонгуулийн хувилбарыг 50:50 хувиар ашиглах холимог систем эмэгтэйчүүд мөн сонгогдох боломж олгохоор байна. Эмэгтэйчүүд нэр дэвших, сонгогдох магадлалыг хамгийн ихээр шингээсэн хувилбар болох холимог тогтолцоо, тэр дундаа судлаачдын дэвшүүлж буй 50:50 хувилбарт тогтох, чингэхдээ намын жагсаалтад эрэгтэй, эмэгтэй дэвшигчдийг зип буюу цахилгаан товчны жишгээр тэгш хэмтэйгээр дэс дараалан нэрлэх, тойрогт өрсөлдөх дэвшигчдийн 50 хувь нь мөн эмэгтэй байх хууль эрх зүйн шинэчлэлт бол Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт доторх хүний эрх, шударга ёсыг хангасан хамгийн сайн тэгшитгэл боллоо. Б. Цэцэг

СЭТГЭГДЭЛ

Comments


Fatal error: Call to undefined function write_cache() in /var/www/html/xac/ww.focusmedee.mn/cache_footer.php on line 6