
АНУ-ын Ирвин хот дахь Калифорнийн их сургуулийн профессор Эрик Зальцман тэргүүтэй цаг уур судлаачид дэлхийн агаар мандал дахь устөрөгчийн агууламж сүүлийн 150 жилийн хугацаанд хэрхэн өөрчлөгдсөнийг судалжээ.
Тэд XIX зууны дунд үед Антарктидад үүссэн мөсний дээжийг судалж үзээд агаар мандал дахь устөрөгчийн агууламж сүүлийн 150 жилд 70 гаруй хувиар нэмэгдсэн гэж дүгнэсэн байна.
Устөрөгчийн агууламж ийнхүү нэмэгдсэн нь дэлхийн дулаарлыг улам хурдасгасан гэж эрдэмтэд “PNAS” сэтгүүлд бичсэн нийтлэлдээ онцлон тэмдэглэжээ.
“XIX зууны эцэс хүртэл агаар мандал дахь устөрөгчийн эзлэх хувь бараг өөрчлөгдөөгүй, харин үүний дараа жигд өсөж, энэ зууны эхэн гэхэд 70 хувиар нэмэгдсэн болохыг бидний судалгаа харуулж байна. Нэмж дурдахад өнгөрсөн зууны төгсгөлд устөрөгчийн агууламж огцом өссөн бөгөөд энэ нь хүний үйл ажиллагаагаар бий болсон нүүрстөрөгчийн дутуу исэл ба устөрөгчийн хаягдал хоорондоо хамааралтай гэдэгт эргэлзээ төрүүлж байна" гэж судлаачид бичсэн байна.
Устөрөгч нь хүчилтөрөгч болон бусад исэлдүүлэгчтэй идэвхтэй үйлчлэлд ордог маш хөнгөн хий юм. Устөрөгчийг шатаах явцад агаар мандалд хүлэмжийн хий, янз бүрийн хорт бодис хаягддаггүй учир өдгөө устөрөгчийг нефть эсвэл байгалийн хийгээс гаргаж авсан түлшийг орлоно гэж үздэг.
Нөгөө талаас устөрөгч нь өөрөө хүлэмжийн хий юм. Уг хий агаар мандлын доод давхаргад ороход метаны задралыг удаашруулж, озон үүсэхэд нэрмээс болдог байна. Эрдэмтдийн хийсэн одоогийн тооцооллоор устөрөгч нь уур амьсгалд үзүүлэх нөлөөгөөр нүүрстөрөгчийн давхар ислээс хамаагүй доогуур байгаа боловч соёл иргэншил устөрөгчийн энерги рүү шилжсэний дараа түүний үүрэг мэдэгдэхүйц нэмэгдэж магадгүй ажээ.
СЭТГЭГДЭЛ